Стејнертова болест

Стејнертова болест или Конгенитална миотонична мускулна дистрофија тип 1 (ДМ) претставува автосомно-доминанто наследно заболување кое ги зафаќа мускулите во телото. Миотоничната мускулна дистрофија е болест која се карактеризира со прогресивна мускулна дегенерација и слабост во мускулите и истата е поделена на 2 (два) главни типа, односно Тип 1 – Стејнертова болест и Тип 2 – проксимална миотонична миопатија. Суптипови на Тип 1 се конгенитална, средна и класична форма на болеста, додека Тип 2 е значително потешка верзија од Тип 1. Најчесто се јавува за време на детството, но постои можност за појава и во понатамошниот период од животот.[1][2]

Области на телото зафатени со миотонична дистрофија, типови 1 и 2, обоени во црвено
Области на телото зафатени со миотонична дистрофија, типови 1 и 2, обоени во црвено

Преваленца

уреди

Забележан е 1 - 5 случаи на 10 000 живородени деца.[3]

Миотоничната дистрофија се наследува во автосомно доминантен модел.
Миотоничната дистрофија се наследува во автосомно доминантен модел.

Етиологија

уреди

Тип 1 на ДМ настанува поради генетска грешка која доведува до повторувачка експанзија на тринуклеотидот ЦТГ во генот ДМПК (dystrophiamyotonicaproteinkinase), на хромозом 19q. Се смета дека основен механизам за настанување на болеста е формирањето на токсична рибонуклеинска киселина која влијае на обработката на примарните транскрипти за многу протеини. Зафаќањето вклучува и други органи, како катаракта на очите, кардијални абнормалности, инсулинска резистентност и развојни абнормалности.

Децата со конгенитална форма на болеста имаат повеќе од 1 000 ЦТГ-повторувања. Поради автосомно-доминантното наследување, потребно е да се спроведе генетско советување на семејството поради ризикот од 50 % за пренесување на болеста од родител на децата.[4][5]

 
Хистопатологија на ДМ2. Мускулна биопсија покажува благи миопатски промени и групирање на атрофични брзи влакна (тип 2, нагласено). Имунохистохемиско боење за тип-1 („бавен“) миозин.

Симптоми и дијагноза

уреди

Конгениталната форма за време на пренатални испитувања може да покаже состојба на полихидрамнион, намалени фетални движења, предвремено раѓање и помал плод во однос на секоја наредна гестациска недела. Понатаму, кај бебињата, карактеристична е сликата на слабост во мускулите на екстремитетите (хипотонија, хипофлексија, мускулна слабост поизразена дистално во однос на проксимално) и отежнато дишење поради слабост на респираторната мускулатура која е забележана веднаш по раѓањето. Респираторниот дистрес синдром е можна појава, понатаму слаба кашлица, респираторни инфекции и пнеумоторакс. Оваа е најтешката форма на болеста и преживеаните деца подоцна имаат значително доцнење во психо-физичкиот развој.

Златен стандард за поставување на дијагнозата е молекуларно генетско тестирање, а примарно се поставува според клиничките манифестации и позитивната фамилијарна анамнеза. Од антенаталната дијагноза, пренаталните пронајдоци на полихидрамнион и редуцирани фетални движења можат да се толкуваат како позитивен знак.[6]

Последици

уреди

Конгениталната миотонична дистрофија има мултисистемско зафаќање со карактеристики на тешка хипотонија и генерализирана мускулна слабост кои се со тежок тек и немаат задоволителна прогноза.[7]

Третман

уреди

За тешката форма на конгениталната миотонична дистрофија потребна е интензивна грижа уште од самиот почеток на раѓање, особено во поглед на исхраната и респираторната поддршка. Потребен е мултидисциплинарен пристап на лекари за менаџирање на симптомите.[8][9]

Наводи

уреди
  1. MedlinePlus
  2. National Library of Medicine
  3. National Library of Medicine
  4. MedlinePlus
  5. National Library of Medicine
  6. ScienceDirect
  7. ScienceDirect
  8. ScienceDirect
  9. National Library of Medicine